Upplýsingatækni

Hasta aquí hemos llegado con el curso del uso de técnica computaciónal que nuestra maestra Kolbrún tuvo durante dos semestres. Fue muy satisfactorio de mi parte los resultados que obtuve, ya que si comparo lo que sabía en el manejo de la computadora como herramienta de enseñanza, a lo que ahora sé, la verdad era limitada, ahora puedo decir que se abrieron nuevas oportunidades pedagógicas en la enseñanza del idioma que es mi rama de enseñanza. Me podría pasar el tiempo escribiendo un sinfín de ideas pero creo que es mejor dejarlo hasta aquí. Para las personas que han puesto comentarios en mi blog les digo que sigan entrando de vez en cuando ya que aunque sea final de curso no voy a parar de escribir, ya que este va a ser un buen medio para alumnos, conocidos y amigos de enterarse de lo que yo y demás gente esta haciendo para hacer de este mundo más entretenido y esperemos, mejor. Nos vemos y un saludo Wink


Málvisindi/linguistica.

Þetta er fyrst og fremst fyrir lengra komna nemenda og best væri að reyna að svara spurningana áður en þið kíkið svarið Wink

 

Fonética y Fonología

 

 

1. ¿Cuál es la diferencia entre fonética y fonología?

      En que la fonética es la ciencia que estudia los sonidos de una lengua describiéndolos

      física y fisiológicamente, en cambio la fonología estudia la función lingüística de los

      mismos y su valor distintivo en cuanto a su significado.

 

2. ¿Qué es el significante en el habla?

      Es el comportamiento mutuo entre el valor distintivo de los sonidos y su significado,

      la combinación de estos elementos y sus reglas da como resultado lo que se llama

      significante el cual de identifica con la lengua oral.

 

3. ¿Para que es necesario conocer los órganos que intervienen en la fonación?

      Para poder establecer y definir el origen de los sonidos y así poderlos clasificar en

      relación a su procedencia. 

 

4. ¿Qué es fonema?

      Es la unidad distintiva mínima de la segunda articulación, carente de significado pero

      capaz de establecer diferencias significativas. Así, por ejemplo, el fonema /p/ no

      tiene significado por sí mismo, pero permite establecer diferencias significativas

      entre  pata/bata, cava/capa, bar/par, etc. Los fonemas -concepto abstracto- se

      representan entre barras /b/.

      Cada fonema se caracteriza por un haz se rasgos distintivos o pertinentes, mediante

       los cuales se diferencia y se opone a los demás fonemas de la misma lengua. Así

       el fonema /p/ posee los rasgos siguientes:

                               /p/ es fonema oclusivo por oposición a /f/ que es fricativo

                               /p/ es fonema sordo por oposición a /b/ que es sonoro

                               /p/ es fonema oral por oposición a /m/ que es nasal

 

      Hay que tener en cuenta que el fonema es la imagen mental del sonido, es decir, lo

      que queremos pronunciar, a diferencia del sonido que es lo que pronunciamos.

 

5. ¿Qué es sonido?

      Es una realización material concreta de un fonema en un acto de habla, es lo que

      pronunciamos, no tiene capacidad para diferenciar significados, es decir un cambio

      de sonido en la pronunciación de una palabra supone una diferencia fónica o auditiva

      que no cambia el significado.

      Los sonidos realizan en el habla los fonemas y se representan entre corchetes [b].

 

6. ¿Qué es letra?

      Se denomina letras a los signos gráficos de los que nos servimos para representar

      en la escritura los fonemas, y cuyo conjunto constituye el alfabeto de una lengua.

 

7. ¿Qué es /b/?

      Es un fonema, ya que esta representado entre barras /b/.

      

8. ¿Qué es [b]?

      Es la representación del sonido de un fonema y se ilustra entre corchetes [b].

 

9. ¿Qué es b

       Es un signo gráfico llamado letra.

 

10. ¿Cuántos fonemas vocálicos tiene el español?

        Cinco

 

11. ¿Cómo se clasifican las consonantes españolas?

        Se cuenta con diecinueve consonantes y se clasifican de acuerdo a su punto y modo    

         de articulación.

         Por su punto de articulación:

  • bilabiales
  • labiodentales
  • dentales
  • interdentales
  • alveolares
  • palatales
  • velares

 

Por su modo de articulación:

 

  • vocálicos
  • consonánticos
  • líquidos
  • oclusivos
  • fricativos
  • africados
  • orales
  • nasales
  • laterales
  • vibrantes

 

Por la acción de las cuerdas vocales:

 

  • sonidos sordos
  • sonidos sonoros

 

 

12. ¿Por medio de qué letras se representa el fonema /b/?

        b y v

 

13. ¿Por medio de qué letras se representa el fonema /g/?

        g = gasa [gása]

       gu = guerra [géra]

       cc = dirección [dirégXjón] 

       cn = técnica [tégnika]

 

14. ¿Por medio de qué letras se representa el fonema /k/?

        c, k, qu .

 

15. ¿Cómo se produce el rasgo de sonoridad?

        Todo fonema se compone de un conjunto de rasgos fónicos presentados por la

         fonética y capaces, cada uno por sí mismo, de diferenciar significados. Estos

         rasgos se llaman pertinentes o relevantes. Ejemplo:

                        /p/: labial, oclusivo y sordo.

         Cada uno de estos rasgos sirve para diferenciar significados en oposición a otros.

         Ejemplos:

                                     pata  se opone a  tata

                                   /p/ es labial        /t/ es dental

                                                        

                                   pata se opone a bata

                                 /p/ es sordo        /b/ es sonoro

        

16. ¿Qué distingue:

         a)  /b/  de  /m/ 

        En su modo de articulación, así tenemos que:

         /b/  consonántico, oclusivo, bilabial, sonoro =su rasgo distintivo respecto a /m/ es

               es sonido oclusivo.

         /m/ consonántico, nasal, bilabial, sonoro  = su rasgo distintivo respecto a /b/ es el     

               sonido nasal.

         

         b)  /l/  de  /n/  

         También se difiere en cuanto a su modo de articulación:

          /l/  consonántico, lateral, alveolar, sonoro = su rasgo distintivo respecto a /n/ es                               el sonido lateral.

         /n/  consonántico, nasal, alveolar, sonoro = su rasgo distintivo respecto a /l/ es el

               sonido nasal.

         

17. ¿Qué opone  /e/  a  /o/

       /e/ es anterior, media y se opone a /o/ porque es anterior

      /o/  es posterior, media y se opone a /e/ porque es posterior

 

18. ¿Qué opone /k/ a /t/

       /k/  consonántico, oclusivo, velar, sordo = su rasgo distintivo respecto a /t/ es velar 

      /t/   consonántico, oclusivo, dental, sordo = su rasgo distintivo respecto a /k/es dental,

 

19. ¿Que opone /d/  a  /n/?

         /d/ consonántico, oclusivo, dental, sonoro = su rasgo distintivo respecto a /n / es

              dental    

        /n/  consonántico, nasal, dental, sonoro = su rasgo distintivo respecto a /d/ es

               nasal

                               

20. ¿Cuál es el resultado de la neutralización de -k/-g?

         Encontré dos motivos, el primero es:

        a) coma /kóma/

            goma /góma/

         En este ejemplo la consonante inicial es sorda en la primera palabra y sonora en la

         segunda.

        b) k/g  por ejemplo en  acto /aGto/  aquí encontramos que es un archifonema

 

21. ¿Cuál es el resultado de la neutralización de -t/-d?

        t/d  ritmo  /riDmo/ también es un archifonema

        Encontré que en el caso de la pregunta 20 y 21 la neutralización ocurrió en la

        posición final de la sílaba y delante de una consonante.

      

22. ¿Cómo se pronuncia vino, vaca?

        [bíno]    [báka]

      

23. ¿Cuántos fonemas hay en higuera?

         Siete fonemas

 

24. ¿Cuántos fonemas diferentes hay en esta frase?

         El jengibre es para el gusto = veintidós fonemas

         Transcribirla fonética y fonologicamente

         Transcripción fonética:

          /el/ /xenjibre/ /es/ /para/ /el/ /gústo/

          Transcripción fonológica:

          /el/ /xenxibre/ /es/ /paRa/ /el/ /gústo/

           

 

25. ¿De qué fonema se trata? Consonante, fricativo, velar, sordo.

        /x/

 

26. ¿Transcribir fonológicamente lama y lana ¿Qué rasgo diferencia estas palabras?

        /láma/  /lána/

        Encontramos que la diferencia radica en la /m/ y /n/ por tanto tenemos que:

        /m/ es consonante, nasal, bilabial, sonora

        /n/  es consonante, nasal, dental, sonora

       por tanto es rasgo diferencial se encuentra en que la /m/ es bilabial y la /n/ es dental

27. ¿Transcribir ortográficamente: /xeNxibre/, /ØiG¨ageo/, /kóNjuxe/

        /xeNxibre/ = jengibre

        /èiGxageo/  = zigzagueo

        /kóNjuxe/ = cónjugue

 

28. ¿Qué fenómeno fonológico se produce si pronunciamos valla [bája]  o [baλa]?

        Aquí de observa la desaparición de un fonema, lo cual se observa con frecuencia en

        una comunidad geográfica o social de hablantes, debido a que una determinada

        oposición deja de funcionar, a este fenómeno se le llama Yeísmo.

        

29. ¿Se encuentran en distribución complementaria los alófonos de /l/?

        Se explicará con el siguiente esquema:

        Alófonos de /l/

        Fonema                            Ejemplo

          [l]  dentalizada                alto [alto]

          [l]  interdentalizada         alzo [ál¸o]      

          [l]  palatalizada               colcha [kól a]

          [l]  alveolar                     pala [pála] 

30. ¿Qué fenómeno se produce si pronunciamos hacia y Asia como [ásja]

         Aquí la /h/ se puede considerar como un fonema menos ya que en este caso que se

         encuentra al principio de la palabra.

        

31. ¿Cuántos fonemas fricativos conoce el español? Y en las zonas de seseo ¿cuántos

         son?

        Son cinco:

         /f/, /8/, /s/, /y/, /j/

         En las regiones en donde se practica el seseo, que son fundamentalmente en

         Andalucía, Canarias y en toda América Latina, es el fenómeno que consiste en

         La sustitución del fonema /x/ por el fonema /s/  por tanto en las zonas de seseo

         Los fonemas fricativos se reducen a cuatro.

 

32. ¿Efectúa la división silábica de las siguientes palabras: examen, cántico, deshacer,

       plasmar.

       Ex-a-men

       Cán-ti-co

       Des-ha-cer

       Plas-mar

 

33. ¿Cuántas silabas hay en piano, cuatro, muela, miel?

       Pia-no = dos sílabas

       Cua-tro = dos sílabas

       Mue-la  = dos sílabas

       Miel = una sílaba

            

34. ¿Desempeña el acento una función distintiva?

        Si, ya que tiene como finalidad poner de relieve un sonido o grupo de sonidos.

        Por lo tanto el acento, se manifiesta como un contraste entre unidades acentuadas y

        unidades inacentuadas.

       

35. ¿Es el español una lengua de acento fijo?

        No, se observa que, existen dos tipos de patrones acentúales, que son:

        a) acento prosódico, es el relieve que se da a una sílaba sobre las demás de la

            palabra

        b) acento ortográfico, es una marca gráfica que se coloca sobre algunas silabas que

            tienen acento prosódico.

 

36. ¿Cuál es el esquema acentual de una palabra proparoxítona? Pon dos ejemplos.

        Proparoxítona  o esdrújula  _   _  _  _ 

        Ejemplos:

                        melo

                        bito

                        cito

             

 

37. ¿La función de la entonación se realiza a nivel de fonema, de palabra o de oración?

        Se realiza a nivel de oración.

 

38. ¿Cuántos grupos fónicos hay en la siguiente enunciación?

         Los toros son grandes, fuertes, bravos.

         Hay dos más aparte de la arriba mencionada, y son como siguen:

         ¿Los toros? ¡Son grandes, fuertes, bravos¡

         ¡Los toros son grandes, fuertes, bravos!

39. ¿Señala los tonemas de la frase anterior.

        Los toros ↑ son grandes, ↓ fuertes, ↓ bravos↑

 

40. ¿Señala los tonemas en las frases siguientes:      

a) Esta contento (afirmativa)

    Esta contento ↓

b) ¿Esta contento? (interrogativa)

      ¿Esta contento? ↑

AUTOR: ANGÉLICA CANTÚ DÁVILA

 

 

 

 


Letteratura italiana: Mario Luzi

 

E' Franco Marini, Presidente del Senato della Repubblica, il nuovo Presidente del "Premio Internazionale Mario Luzi". Molte sono le novità culturali che sono state introdotte a partire dalla seconda edizione. In breve, la nuova veste che assumerà il Premio con le sue cinque sezioni mira a riproporre la medesima articolazione che caratterizza anche la vasta produzione letteraria di Luzi: dalla poesia, al teatro, alla saggistica. Il Premio nato nel 2005 -a pochi mesi dalla scomparsa del Poeta e Senatore toscano, avvenuta a Firenze il 28 febbraio dello stesso anno- vuole imporsi come uno dei premi di riferimento nel panorama culturale italiano. Esso rappresenta l'unico Premio ufficialmente autorizzato dall'erede universale, il figlio del Poeta Dott. Gianni Luzi. Il valore che investe le diverse attività del Premio, e che pure le sostiene e le orienta con il suo spirito, è da ricercarsi nel senso della nostra memoria storica, che noi ci sentiamo compiutamente di richiamare secondo i modi della cultura e della responsabilità sociale: "Noi siamo quello che ricordiamo, il racconto è ricordo e ricordo è vivere" (M. Luzi). La centralità della figura di Luzi non è, infatti, calata solamente nel grembo creativo di tutto il nostro novecento, ma si fa anche radice profonda di quella società civile della quale Luzi, lungo i suoi 90 anni di vita, ha saputo essere l'anima, il Maestro e poi l'interprete. Un Premio che, sulla scorta della grande tradizione letteraria e della storia, riscopre l'importanza di parlare alle nuove generazioni con un linguaggio universale e senza tempo, perché esse possano riscoprire -a partire dal dettato poetico- quell'insieme di valori e sensibilità che sono concreta speranza per l'avvenire. Per questi aspetti fortemente caratterizzanti, il "Premio Internazionale Mario Luzi" non è destinato a concludersi nella fase ufficiale della cerimonia di premiazione annuale, ma ad accrescere in ogni edizione la sua funzione di servizio culturale permanente.


One of my favorites writers: Milan Kundera.

Milan Kundera was born on April 1st, 1929 in Brno, Bohemia, now Czechoslovakia.   His father, Ludvík Kundera (1891-1971), was a musicologist and rector at Brno University.  Milan Kundera wrote his first poems during high school. After World War II, he worked as a tradesman and a jazz musician before beginning his studies at Prague's Charles University where he studied musicology, film and literature and aesthetics.  After graduating in 1952, Kundera became assistant and later professor with the film faculty at Prague's Academy of Performing Arts, lecturing in world literature.  During this time, he published poems, essays and stage plays and joined the editorial staff at the literary magazines "Literarni Noviny" and "Listy."  Kundera joined the communist party in 1948 full of enthusiasm, as did so many intellectuals.  In 1950, he got expelled from the party due to individualistic tendencies but rejoined from 1956 to 1970.  Throughout the 50s, Kundera worked as a translator, essayist and author of stage plays and, in 1953, he published his first book.   Although Kundera had published several poetry collections, he gained notoriety with the publication of a collection of short stories entitled "Laughable Loves", written between 1958 and 1968.  His first novel, "The Joke," written in 1967, deals with Stalinism.  After the Soviet invasion on the 21st of August, 1968, Kundera, as one of the leading figures of the failed radical movement the "Prague Spring," lost his teaching position and his books were banned from libraries the country over.  In 1970, his books were banned from publication.  His second novel, "Life Is Elsewhere", was published in Paris in 1973.  In 1975, Kundera became guest professor at the University in Rennes in Bretagne, France.  He was deprived of Czechoslovakian citizenship in 1979 in reaction to his "Book of Laughter and Forgetting."  The novels that followed were banned from publication in the CSSR.  He gained his French citizenship in 1981.  Since 1985, Kundera has given only written interviews, feeling himself often misquoted.  In 1986, Kundera published his first work written in French, the essay "L'Art du Roman" (The Art of the Novel).  In 1988, he published his first novel written in French, "Immortality."  Having been a lecture in comparative language sciences at the University of Rennes for several years, in 1978 Kundera became an author with the noted publishing house Gallimard.  In his in 1994 essay "Testaments Trahis" (Testaments Betrayed), Kundera addressed adulterators, interpreters and translators by whom he felt his work was often mistreated.  He allowed the translation of his works again in Germany while, in France, he personally oversaw the Czech transcription of all his works.  Kunderas most recent novels include "Slowness," published in 1994, and  "Identity," published in 1998.  In 2000, Kundera published "La Ignorancia," up until now only published in Spanish.  Publication in other languages is forthcoming.  As he often makes clear, Kundera derives inspirations from the Renaissance and such writers as Boccacio, Rabelais, Sterne, Diderot, but also from the works of Musil, Gombrowitz, Broch, Kafka and Heidegger.  Not only are Kunderas books classics of the 20th century, Kundera is among it's greatest novelists.  Unlike many more public authors, Kundera prefers to disappear behind his books, anonymous in his own way.  Kundera currently lives with his wife, Vera Hrabankova, in Paris.

 

 

Prizes and Awards
 

1964 States prize of the CSSR

1968 Prize of the authors confederation of the CSSR

1973 Prix Médicis for the best foreign novel published in France ("Life is Elsewhere")

1978 Premio letterario Mondello for his book "The Farewell Party" in Italy

1981 American Common Wealth Award for his complete works

1982 European literatur prize

1983 Doctor honoris causa of the University of Michigan, USA

1985 Prize of Jerusalem

1987 Crititians prize of the Académie Francaise for his book "The Art of the Novel"

1987 Nelly-Sachs-Preis

1987 Austrian states prize for European literature

1990 Knight of the Légion Étrangère (France)

1991 First prize for foreign literature of the English newspaper The Independent

1994 Jaroslav-Seifert-Prize for his novel „Immortality"

1995 Czech medal of merits for his contribution to the renewal of democracy

2000 Herder-Preis of the University of Vienna / Austria

 


Final de cursos

 

Bueno el estres y los nervios me han atrapado. Me siento mal, sin ganas de nada, con poca energía, me he estado trasnochando un montón de fines de semana y ahora que es tiempo de

poner los conocimientos en papel y entregarlos para mi diplomado de Pedagogía, nada! me siento en medio de un torbellino, mirando las cosas girar a mi alrededor y yo sin hacer nada,

que sensación! y lo peor que le puede pasar a uno es estar pensando en otras cosas y no enfocarse,  o no? bueno ya se verá y como dicen los islandeses þetta reddast, que la verdad me encanta porque cada vez que pienso en esa frase me siento apoyada! es decir que no es el fin del mundo, a todo se le encuentra solución, aunque sea en el último momento!

 

Nos vemos


Heimasiða

En estos momentos estoy "alimentando" a mi página, ya casi estoy por terminarla. Uff, es como dar a luz a algo que por fin esta tomando forma Smile en un par de días se la puedo mostrar al mundo, bueno por lo menos a mi mundo. Ah! y le pido a quién lea estas líneas que escriba su opinión, claro si esta es positiva...y bueno, aunque no sea muy positiva, es bueno escucharla de otra manera no hay superación posible.

Otra cosa, el día de hoy acabo de tomar la decisión de seguir con la maestría en Pedagogía, Húrra LoL lo que quiere decir que me va a costar sentarme un largo rato con mis hijas y explicarles un montón de cosas. Pobrecillas ya estan un poco cansadas de ver a su madre entre libros y con el tiempo limitado. Lo peor es que les había prometido (casi prometido) que me conformaría con el Diplomado DAI! bueno ya lo comprenderán.

Hasta luego Kissing 


Pascua/Páska/Pasqua/Eastern

 

La pascua y el ateísmo

 

¿Qué hace una persona atea como yo durante las pascuas? Primero que nada sorprenderme de que a mi alrededor existan tantas personas que se creen creyentes haciendo mil cosas que no tienen nada que ver con las tradiciones de la religión a la que pertenecen. Yo que creía que ese era parte de mi privilegio como atea, y nada, que hay más gente que comparte la simpática idea de aprovecharse de la fecha para caer en el oscio, que por cierto creo que forma parte de los pecados capitales J!! Yo por mi parte me dejo llevar por el vaivén del tiempo entre flores de pascua, comilonas, huevos de pascua que cuido comer fuera del tiempo establecido (me gusta pecar) y lo que más me gusta es pasarme días en bata y pantuflas leyendo libros, aunque de hecho las últimas cuatro pascuas se han ido entre libros de universidad y trabajos que tengo que entregar. A lo que voy es que los ateos y los creyentes gozan de los mismos privilegios nada más que los ateos no festejamos ningún día que elogie o justifique flojera alguna, ahí si que la gente protestaría si celebráramos de repente "La semana atea" no sería "viðeigandi" o apropiado. Los primeros en protestar serían los creyentes, yo pienso que más por envidia, ese es su privilegio. Aquí en Islandia la libertad esta rebelándose  en contra de la represión y en contra de reglas que se han establecido hace décadas. Ayer en la tv. pasó una noticia de protesta hacía la ley que dice que no se debe de jugar lotería durante la pascua. La organización de ateos es la que preparó esa protesta, que de hecho es castigada con encarcelamiento, para nuestro placer y gozo no se hizo nada al respecto. La cuestión es que la sociedad lo vio con ojos críticos y le pareció la idea de encarcelamiento absurda. Primero: porque en la actualidad ya no se juega lotería en los grandes salones como se hacía antes, ya ha pasado de moda, segundo: en muchas partes del interior del país se juega bingo sin que la policía tome cartas en el asunto (yo misma fui hace un par de años a Vopnarfjörður durante vacaciones de pascua y jugamos Bingo en el salón de la comuna y el que nos recibió fue el mismo representante del estado J así es que se tendría de encarcelar a más de una persona), tercero: porque a la gente le parece absurdo que leyes que se han decretado hace décadas todavía sigan vigentes.

Por lo tanto no se hizo nada en contra de los que protestaron pero aun así se dio un paso adelante en favor a las reglas que no van a la par con la evolución actual y yo estoy aquí disfrutando del ocio y yendo de fiesta a casa de una compañera en pleno viernes santo, que les parece!

ANGÉLICA CANTÚ DÁVILA

 

 


Día de los muertos

Bueno y ahora para mis alumnos de español les envío un poco de lo que es la cultura mexicana y una de las tradiciones más antiguas es la del Día de los muertos que se celebra cada año. Aquí escribo un poco de lo que significa ese día, su surgimiento y su significado.

 

Daganna framliðna

Í Mexikó er haldið upp á daudann í lifandi lifið. Á hverju hausti bjóða hinir lifandi þeim liðnu að eyða með þeim stund og snúa tilsíns heima til að finn í nokkrar klukkustundir hitann frá ljósinu sem yljar ísköldum beinum þeirra, áður en þeir snúa aftur og hetja hina löngu ferð til heimkynna hinna framliðnu. Lifið er hávært og bjart, dauðinn er þögul og dimmur. Í dag (02 nóvember) eins og landafundi spánverja, er lifið í Mexikó sveipað harmi; daudinn hefur verið tákn bæði vinar og óvinar. Í gegnum aldarinar hefur þóðin verið þruguð af fátækt og kúgun og hefur dauðinn þá alltaf verið nálægur.

Aztekarnir óttuðust ekki Mictantecuhtli, guð dauðans, heldur hræddust þeir mun frekar óvissu og efasemdir lifsins. Ljóðskál Azteka visuðu til dauðansmeð trega ekki ótta. Micantecuhtli refsaði ekki þeim liðnu fyrir syndir lifsins á jörðinni, þvert á móti, þá leysti hann þá undan syndum þeirra. Hinir liðnu fóru á sérstakan stað, ekki eftir þvi hvernig þeir dóu. Striðsmenn tóku flugið umhverfis sálina í líki sálfugla og fiðrilda. Á sama hátt fór um konur sem höfðu dáið af barnsförum; börn fóru til næringatrésins sem draup mjölk til að fæða þau. Allir aðrir fóru til Mictantecuhtli og hinna köldu undirheima hans sem voru 9 talsin, þar sem þeir gufuðu upp smátt og smátt þar til fulkominni ró var náð.

Lifið er aðeins draumur á ferðalaginu til dauðans. Með landvinningum spánverja komu nýjir jarðarfarasíðir til Mexikó. Með nýlenduherrunum barst einnig óttin við dauðann sem er megin þátturinn á hini kaþólsku trú og svipar á vísan hátt til trúar aztekanna. Dýrðlingarnir sameinuðust þannig guðum aztekanna. Himinn og helvíti bættu nýjum viddum í heima Mictantecuhtli. Það var trúmanna að nóttina sem hinir liðnu heimsóttu heimili sín og ástvinni væri tekið á móti þeim með mat og drykk og kyndlum til að visa þeim veginn.

Fyrsti nóvember er dagur dyrðlinganna og er þá venjan að biðja fyrir sálum látinna barna.

Annar nóvember er dagur hinna framliðnu og er hinna fullorðu þá minnst. Nóttin 31 óktóber var heilög nótt þegar sálir hinna liðnu byrja að reika um heim hina lifandi. Í Mexikó er venjan að lita á sálir hinna framliðnu sem heiðursgesti, hátiðin er samblandað virðingar við hinn látna, skemmturnar til að gleðjast yfir heimsókninni og háðs við ögnum óttans við sjálfan daudann. Megin siðirnir halda velli: það er að segja það að taka á móti sálum hinna framliðnu með mat og drykk á heimilinu og siðan að vaka með þeim um nóttina við gjafir þeirra.

Undirbúningur hátiðarinnar stendur yfir frá 27 óktóber í sumum þörpum er þá tekið á móti sálum þeirra framliðnu sem engan eiga að eða ekkert heimili, er þeim gefið brauð og vatn fyrir utan húsið þann 28 óktóber er tekið á móti sálum þeirra sem dóu af slysförum, ofbeldi einnig fyrir utan húsið til að forðast að illir andar þessara sálna sem ekki hafa fengið fyrirgefningu, komist inn. Í sumum þorpum er maturinn semlagður er fyrir sálir hinna framliðnu siðan borðaður af fjölskyldunni.

Þann 31 óktóber koma látin börn í heimsókn og um hádegi þann 01 nóvember eiga þau að vera farin. Lyktin frá kertum og reykelsum fyllir húsin.

Við sólsetur þann 01 nóvember fer öll fjölskyldan í kirkjugardinn, kveikt er á kertum á gröfum hinna liðnu og um miðnæti er kirkjugarðurinn fullur af logandi kertum í haustnóttinni. Tónlistamen ganga á milli grafanna og leika upphaldslög hinna framliðnu. Fólk eiðir allri nóttinni í kirkjugarðinum og biður fyrir sálum hinna liðnu og spretta þá vofur úr gröfunum, grímmuklæddir, þar sem karlmennirnir í þorpinu fara með öll hlutverkin. Það að fela sig bak við grímu er til að storka vofunum eins og verið væri að segja "Hér erum við, náið okkur ef þið getið" Hátiðinni lykur um nóttina þann 02 nóvember. Sálinar snúa aftur til sín heima, heima hinna framliðnu, reknir á flótta af grímuklæddum þorpsbúum sem hafa með það hlutverk að hræða sálirnar. Þannig finna bæði lifanði og liðnu frið til næsta árs og skylaboðin eru alltaf þau sömu, það á að hæðast að dauðanum, taka þátt í honum og tengjast honum, þvi engin fær hamm umflúið.     

ANGÉLICA CANTÚ DÁVILA


Kvennamorð

 

Þar sem mér var heiður að túlka fyrir málþingi siðasta liðin 15 mars í Odda fyrir samlanda min Maricela Ortiz Rivera, finnst mér nauðsynlegt að láta vita sem flesta um innihaldið þess um atvikum sem eiga sér af stað í Mexikó varðandi kennamorðin í Ciudad Juárez (norðurhluta Mexikó) þar sem ungar verkakonur hverfa sporlaust, rændar og myrtar á hrottanlegan hátt. Maricela kom til Íslands á vegum Amnesty International og er búin að ferðast um alla- mið Evrópu og hún ákvað að staldra við á Íslandi til að upplýsa okkur um málið sem hefur vakið óhug- út um allan heim með von að vekja umræðu á alþjóðlegum vettvangi. Því miður ég er ekki búin að gefa mér tíma til að þýða málefnið  á íslensku, þar sem ég er að kafna af verkefnum en það verður að reyna á ykkar spænsku kunnáttu annars þið getið farið á http://www.mujeresdejuarez.org/ og þar eru frekari upplýsingar á ensku.

 

Nuestras Hijas de Regreso a Casa

ante el feminicidio en el 2007

 

Ante el feminicidio en Ciudad Juárez, el gobierno de México no nos ha escuchado, ha pretendido invisibilizar y menospreciar la magnitud de esta tragedia. El gobierno actual del Felipe Calderón, como el de su antecesor Vicente Fox, muestra su desinterés por garantizar la vida de sus de las mujeres, ya que ante la nueva Ley de acceso a las mujeres a una vida libre de violencia, ha declarado que no existe presupuesto para aplicarla.

El estado mexicano ha recibido varias recomendaciones de organismos nacionales e internacionales defensores de derechos humanos para que erradique el feminicidio, sin que hasta ahora haya actuado eficazmente. El gobierno de México continúa eludiendo su responsabilidad en el cumplimiento de los convenios internacionales para la defensa, promoción y protección de los derechos humanos. Nuestro gobierno intenta minimizar la tragedia sin proveer los recursos legales que comprueben sus afirmaciones. Tampoco asume la obligación de fincar responsabilidades a los funcionarios que incumplieron sus deberes de tomar medidas preventivas e impartir justicias para las victimas del feminicidio.

Nuestras demandas son:

  • Castigo a los culpables y reparación del dato tal como lo establece el Código Federal de Procedimientos Penales y los Tratados de Convenios Internacionales firmados por México en los casos de mujeres que han sido asesinadas en Ciudad Juárez y en Chihuahua. Igualmente pedimos castigo a los funcionarios que por su negligencia provocaron que este patrón feminicida se reproduzca, antela impunidad, ante la falta de investigaciones y castigo, lo que alienta a la comisión de los delitos en contra de las mujeres.
  • Exigimos al Gobierno Mexicano que sea garante de la vida e integridad básica de sus cuidadanas, en cumplimiento con la Constitución y lo establecido en los tratados internacionales, ahora que se aprobó la Ley de acceso a las mujeres a una vida libre de violencia, exigimos cumplimiento para su aplicación, que se otorguen los recursos necesarios para ello. Además de aplicarse sea difundida y se establezcan programas y una política integral para prevenir, atender, sancionar y erradicar la violencia contra las mujeres, y sobre todo que se sancionen a quienes las transgredan.
  • Defenderemos el hecho de que se conserven en C. Juárez la Comisión para Prevenir e Irradicar la Violencia contra las Mujeres, ya que a pesar de los enormes esfuerzos y avances de quienes trabajan para estos propósitos, hay aún mucho que hacer.
  • Que se erradique el silencio social que han provocado deliberadamente nuestras autoridades en el afán de que no se continúe deteriorando la imagen de Ciudad Juárez, y que se deje de minimizar o negar los hechos bajo el argumento de que existen problemas más urgentes, de que no son tantas las mujeres asesinadas, o bien, que se han resuelto muchos casos. Incluso ante los nuevos asesinatos de mujeres cuyos cuerpos se encuentran con evidentes señales de violación y tortura, han sido capaces de declarar ante la prensa de que murieron de muerte "natural" ver que día a día los asesinatos de mujeres continúan con la permisividad de nuestros gobiernos y autoridades.
  • Verdaderos esfuerzos para dar seguimiento a los casos de mujeres desaparecidas. No más mentiras a las madres.
  • Reconocimiento a los esfuerzos de la comunidad de familiares de mujeres asesinadas y desaparecidas por esclarecer los crímenes, en lugar de difamar sus acciones, hostigarlas, culpabilizarlas de sus tragedias e ignorar su causa, además de acusarlas de denigrar a su comunidad por difundir los hechos.
  • Coincidimos plenamente en que es necesario limpiar la imagen de Ciudad Juárez, pero consideramos que esto solo se logrará, sí se reconoce el problema y se realizan investigaciones serias, competentes y prontas en donde se determinen las causas, se sancione a los responsables directos e indirectos de los asesinatos y desapariciones de las mujeres y niñas en los últimos trece años, se reparen en forma adecuada los datos producidos y se generen las modificaciones estructurales que impidan la repetición de los hechos, tal como se establece en los diferentes informes emitidos tanto por organismos internacionales de protección, tanto de la Organización de los Estados Unidos Americanos y de la Organización de las Naciones Unidas.

 

Replica del discurso dado por Marisela Ortiz Rivera en Bélgica y publicado con exclusividad y con permiso de la autora en la página blog, propiedad de:

 

ANGÉLICA CANTÚ DÁVILA

Frida Kahlo

 

Frida Kahlo

1907- 1954

                                                                  

Frida Kahlo hefur verið fyrimynd kjarks, hugreykis og ástriðu og er nauðsynlegt fyrir listunnedur og feminístar að fræðast um hennar list og lif. Haustið 2004 var ég með erindi um lif hennar og list og hér vil ég deila með ykkur drög af því.

 

 

                                              Frida Kahlo

                                          1907- 1954  

Frida Kahlo var ein mest emdeildasta og áhrifamest listakona á siðustu öld. Frida Kahlo faddist í Mexikó júlí arið 1907 í La Casa Azúl  ( Bláa Husið ) sem er fyrir utan Mexikóborg. Hún var 3 barnið hennar Matilde Calderón mexikóska kona og Wilhelm Kahlo eða Guillermo Kahlo sem fæddist í Baden-Baden, Þyskalandi en var ungversk-gýðingur aðuppruna.  Eftir fyrsta eiginkona hans dó í barnsfæðingum af öðrum barni þeirra, giftist hann Matilde Calderón og eignaðist 3 börn. Árið 1913 þegar Frida var 6 ára fekk hún lömunaveiki og hún verður lömuð í hægra fætinum. Það var á þessum timabíli sem minningar um pabba hennar sem góður og bliður maður mundi fylgja henni alla ævi. Hann hjálpaði Friðu að ganga í gegnum veikinda og hjúkraði hana í 9 mánuði, hún ná í sér aldrei af fullu sem leiddi til þess að hún var fötluð alla sina ævi.  Hún lauk gagnfræðiskóla 15 ára aldurs og held áfram í menntaskóla því hennar markmið og tilhlökkun var að verða læknir. Á þessum tíma var óalgegnt fyrir konur að sækja mentaskóla eins og Hún gerði, þær voru 35 stelpur á móti 2,000 strákar. 17 September 1925 þegar hún var 15 ára hún og kærastinn hennar lendu í slýs á stræto sem þeir ferðuðust og varð fyrir sportvagninum með þvi afleyðingum að hún hryggbrotnaði, mjaðgrindbrotnaði og fótbrotnaði. Stálrör gekk í magin og fæðingaveg meðalvarlegum afleyðingum. Hún þjást alla sitt ævi og þurfti að liggja mörg sinnum vegna þessa, t.d. ár eftir slýsið, for hún í spítala vegna verk í bakinu, henni var ekki tekið rötngegnmynðir þegar slýsið átti sér af stað og þá kom í ljós að hryggjarlíðir ver gengi til. Hún var lögð aftur í spítala og í þetta sinn hreyfingalaus. Það er hér á þessum timabíli sem hún byrjaði að mála, eingöngu afleyðingum sársauka og leiðindi.Hún fekk lánað máling og pensla sem pabba hennar átti og notaði sem tómstund og mamma hennar let smíða grind utan um rúminu til að auðveltara fyrir haba að mála. Lika var notuð spegla til að nota sjálfan sig sem fyrirsæta. Fyrir hana speglar eru tákn um sársauka og einmannaleika.Hennar þróun sem listmálari getum við séð í gegnum sjálfsmynðum hennar. Þegar henni var spurð “ Af hverju var  málað mikið af sjálfsmyndum”  þá svaraði hún “ vegna þess  ég er svo oft ein og það er verkefni sem ég veit það best” . Í hennar list sést áhrif á pólitiskum breytingum sem áttu sér af stað í Mexikó á árunum 1926 . Það tók við mjög mikilvægt timabil þegar europska áhrif var sem mest, hóp af listamönum, meðal annars Frida Kahlo, tóku sig saman og mólmæltu að sinum hátt. Frida Kahlo og Diego Rivera Frida kynntist Diego þegar hann var að vinna fyrir menntamálaráðuneytið og gerði fresco fyrir skólan, hann var nýkomin frá Paris og að auki vel þekktur listmálari í Mexikó,Frida hugsaði þá “ þessi maður verður barnanna mina “ og í águst 1929 Frida kvæntist Diego Rivera hún var þá 21 árs og hann var 42 ára, það var byrjunin á ástriðafull  og flokið sambúð með erfiðum áðsilnadin en byggd upp að aðdáun.Frida var fyrir áhrif pre-kólumbiskan timan sem sést greinilega í málverkun og sjálfsmyndum hennar.Hún notað mikið tehuana búning ekki bara sem leið til að fella sina fötlun heldur leið til að syna að það voru sterkar breytingar sem áttu sér stað í þjóðfélaginu. Það var höfnun af erlend áhrif og kúgun og það var hróp til að koma fólk í skilning og elska sinna menningu þ.e.a.s. índjána bakgrun þeirra og hún var ekki ein um það José Clemente Orozco, David Alfaro Siqueiros og Diego Rivera meðal annars deildu sömu hugsarnir og kölluðu hreyfing “ mexicanismo” .Ífrida bjuggu alltaf byltingar hugsarnir, t.d. hún for alltaf í 1 May göngu hvort sem hún var gangandi eða í hjólastól vegna heilsu hennar.Það var í timabilinu 1930- 1934 þegar hún og Diego foru til Bandarikjana og þar tók við nýr þáttur í hennar læifi og list. Þeir flytu til Bandarikjana vegana þess íMexikó var versnandi pólitisk ástandi fyrir listamenn efnahagsástand leyfi menntamálaráðherra ekki að borga fyrir frescos og Diego sem vann fyrir menntamálaráðuneytið  var ekki undantekning, aftur að móti hann vakti mikla athygli í Bandarikjunum og var kallaður til að mála stórt verkefni í San Francisco ( fresco stendur ennþá í The San Francisco Art Institute .Hún var fyrir fósturmissií 1933 sem leiddi til þunglindi. Í 1934 ko,a þau til Mexikó og á þennan tima missti aftur fóstur og skildi við Diego sem hélt fram hjá systur hennar Fridu. Í 1937 Leon Trostski og kona hans heimsækja Frida í La Casa Azúl og bjuggu þar lengi Trostki verður elskhugi hennar en deyr 1940 í La Casa Azúl og Frida verður fyrir miklu áfalli og hans morð leiddi hanna í djúp þunglyndi  og áfengisvandamál hennar fer vaxandi.Í sama ár giftist aftur Diego Rivera en sambuð þeirra breytist, Frida ver ekki jafn háð Diego hún var með meiri sjálftraust og efnahagslega sjálftæð og frægur listamaður. Hún kennti í Listaskóla en heilsan for hrakandiog hún þurfti að kenna bara  nokkrar timar í viku í húsinu sinnu La Casa Azul  í Coyoacán. Nokkrum mánuðum seinna for til Bandarikin í bakaðgerð og í 1950 eftir að framkvæmda voru 7 skurðaðgerðir á einu ári fekk hún sykingu í hryggjaliðina og þurft að liggja hreyfingalaus. Í vor 1953 hélt hún sitt fyrsta solo myndlistasýnning þrátt fyrir að læknarnir sögðu við hanna að hún mætti ekki ferðast hún kom sér fyrir í sjúkrarúminu sinu og þá tók hún á móti fólki með sigarretu í vinstra hendi singjandi og drekkandi. Stuttu seinna læknarnir ákveðu að taka fætinum af vagna drep en þá sagði hún við vinanna sinna “ hvers vegna þarf ég fætur ef ég hef vængi til að fljúga. Alvarlega veik af lugnabólgu deyr Frida 13 júlí 1954  7 daga  eftir 47 afmælisdaginn hennar.Hennar verk var flokkað undir súrrealism en hún sagði alltaf  “ þeir halda að ég sé súrrealism en ég málaði ekki drauma heldur min eigin raunveruleika.                                                          

    ANGÉLICA CANTÚ DÁVILA


Mannréttindi

Siðastaliðin 21 mars var haldin alþjóðlegur dagur gagnvart rasísma og í tilefni dagsins finnst mér tilvalið að vera með drog af erindi á ráðstefnu Stúdentaráð sem var haldin í desember 2003.

Erindi á ráðstefnu Stúdentaráðs 1. des – um fordóma og mannréttindi.  21. mars er alþjóðlegur dagur Sameinuðu þjóðanna gegn kynþáttmisrétti. Barátta gegn kynþáttamisrétti er barátta fyrir mannréttindum.  Tilgangur Sameinuðu þjóðanna er meðal annars sá að koma á alþjóðasamvinnu til að stuðla að virðingu fyrir mannréttindum og grundvallarfrelsisréttindum allra. Grundvallarregla í alþjóðlegum mannréttindasáttmálum er bann við mismunun vegna kynþáttar, litarháttar, kynferðis, tungu, trúar, stjórnmálaskoðana eða annarra skoðana, þjóðernis, uppruna, eigna, ætternis eða annarra aðstæðna.  Þetta bann við mismunun kemur fyrst fram á alþjóðavettvangi í stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna frá 1945.  Frá þeim tíma varð bann við mismunun sem á við alla einstaklinga hluti af skráðum og viðurkenndum alþjóðalögum og er af mörgum talið ein mikilvægasta reglan í alþjóðlegum mannréttindalögum.  Ef ofsóknir þær og þjóðarmorð á gyðingum sem áttu sér stað í Heimsstyrjöldinni síðari, eða þær siðlausu athafnir “sem ofboðið hafa samvisku mannkynsins” eins og segir í Mannréttindayfirlýsingu Sameinuðu þjóðanna eru hafðar í huga er ekki að undra að bann við mismunun, hafi verið veitt það vægi sem gert var í mótun alþjóðlegra mannréttindalaga.  Ofsóknir og þjóðarmorð á gyðingum, aðskilnaðarstefnan í Norður-Ameríku og Suður-Afríku – allt atburðir sem eru sögulega nálægt okkur í tíma - byggja á hugmyndum um að hægt sé að aðgreina fólk í kynþætti og að sumt fólk sé göfugra og skuli njóta meiri virðingar og réttinda en annað.    Árið 1965 var samþykktur af Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna alþjóðasamningur um afnám alls kynþáttamisréttis. Í inngangi að samningnum má lesa að hann byggir á þeirri sannfæringu “að allar kenningar um yfirburði á grundvelli kynþáttar, séu vísindalega rangar, siðferðislega fordæmanlegar, félagslega óréttlátar og hættulegar og að kynþáttamisrétti sé aldrei og hvergi réttlætanlegt, hvorki fræðilega né í framkvæmd.” Ennfremur að “hindranir á grundvelli kynþáttar séu ósamrýmanlegar hverju mannlegu samfélagi.”  Ísland fullgilti þennan samning  árið 1967. En fullgilding á samningnum leggur ýmsar skyldur á herðar aðildarríkjum til þess að koma í veg fyrir og útrýma kynþáttamisrétti bæði með lagasetningu og aðgerðum. Það er staðreynd að á Íslandi verður fólk fyrir fordómum og árásum vegna uppruna síns. En kynþáttahatur og mismunun á grundvelli etnísks uppruna er refsivert athæfi samkvæmt lögum á  Íslandi.  Í almennum hegningarlögum, 233. grein, a. Segir   "Hver sem með háði, rógi, smánun, ógnun eða á annan hátt ræðst opinberlega á mann eða hóp manna vegna þjóðernis þeirra, litarháttar, kynþáttar,  trúarbragða eða kynhneigðar sæti sektum, varðhaldi eða fangelsi allt að 2 árum."  Einnig er í hegningarlögunum ákvæði sem gerir refsivert að mismuna fólki í þjónustu og aðgangi að opinberum samkomustöðum eða stöðum sem opnir eru almenningi.  Einnig er mikilvægt að minna á að í  stjórnarskrá Íslands, segir í 65. grein. "Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti.”    Undanfarin misseri hefur töluvert borið á málflutningi sem byggir á kynþáttahatri. Í umræðu um þetta hafa oftsinnis komið fram þau sjónarmið að það megi ekki þegja slíkar skoðnir í hel, að þær dæmi sig sjálfar. En kynþáttahatur er ekki skoðun, það er glæpur. Málflutningur sem byggir á mannhatri og hvetur til mismununar gagnvart fólki eftir kynþætti eða til ofbeldis gegn því, er hættulegur. En slíkur málflutningur er ekki bara hættulegur hann er einnig bannaður samkvæmt lögum á Íslandi. Í stjórnarskrá Íslands segir í 73. grein, “Allir eru frjálsir skoðana sinna og sannfæringar. Tjáningarfrelsi má aðeins setja skorður með lögum í þágu allsherjarreglu eða öryggis ríkisins, til verndar heilsu eða siðgæði manna eða vegna réttinda eða mannorðs annarra, enda teljist þær nauðsynlegar og samrýmist lýðræðishefðum.” Slík takmörkun á tjáningarfrelsi hefur verið sett í íslensk lög með þeirri grein hegningarlaga sem ég sagði frá áður og gerir það refsivert að ráðast gegn manni eða hóp manna með rógi, smánun eða ógnun vegna kynþáttar, þjóðernis eða litarháttar.  Íslensk stjórnvöld hafa ekki gengið eins langt og Sameinuðu þjóðirnar mælast til í því að banna samtök sem byggja hugmyndafræði sína á kynþáttahatri, enn sem komið er. En segja má að siðferðisviðmið íslensks samfélags hvað varðar fordæmingu á kynþáttamisrétti og kynþáttahatri hafi verið sett bæði með aðild Íslands að samningi Sameinuðu þjóðanna um afnám alls kynþáttamisréttis og ísenskum lögum. Þessi siðferðislegu viðmið verður að hafa í heiðri og það er ábyrgð alls samfélagsins, opinberra stofnanna, stjórnmálamanna, fjölmiðla og almennra borgara.  Málflutning sem felur í sér mannhatur og hvetur til ofbeldis gagnvart fólki á grundvelli uppruna þess verður að fordæma og muna að sagan hefur kennt okkur og samtíminn sýnir okkur einnig að það er aðeins stigsmunur á milli málflutnings sem þessa og ofbeldisfullra aðgerða.      Hugmyndin um mannréttindi gengur fyrst og fremst út á samband ríkisins og einstaklingsins. Í hefðbundnum skilningi er tilgangur mannréttinda að reisa með lagalegri vernd  “skilrúm” á milli einstaklingsins og ríkisins til þess að vernda frelsi og sjálfsákvörðunarrétt hans gegn valdi ríkisins. Hugmyndin gengur ennfremur út frá því að mannréttindi séu náttururéttindi sem einstaklingurinn öðlast fyrir það eitt að vera manneskja og að með viðurkenningu þessara mannréttinda séu samfélaginu sett takmörk gagnvart einstaklingnum og réttindi einstaklingsins hafi því forgang yfir réttindum samfélagsins. En lagaleg vernd er bara einn þáttur í að tryggja frelsi og réttindi einstaklingsins. Það þarf einnig að tryggja að virkni eða starfsemi allra eininga samfélagsins svo sem fyrirtækja og félaga taki mið af virðingu fyrir einstaklingnum og réttindum hans, ef aðrar einingar samfélagsins en ríkisvaldið eru undanskilidar ábyrgðinni er verið að gleyma mjög áhrifamiklum pólitískum og hugmyndafræðilegum þáttum því gildismatið sem mannréttindi byggja á þarf að vera virt á öllum sviðum samfélagsins til þess að hægt sé að tala um að félagslegt réttlæti sé fyrir hendi. Ástæðan fyrir því að ég hef umfjöllun mína á þessum skilgreiningum er sú að ég tel að umræða um fordóma og mannréttindi eða vernd gegn mismunun þurfi að fara fram með tilliti til þessa, hverju sem fordómarnir og misréttið kunna að tengjast, en í þessu erindi ætla ég eingöngu að fjalla um fordóma og mismunun sem byggja á litarhætti og eþnískum uppruna eða kynþáttamisrétti.  Í alþjóðasamningi um afnám alls kynþáttamisréttis er “kynþáttamisrétti” skilgreint sem hvers kyns aðgreining, útilokun, takmörkun eða forgangur sem byggður er á kynþætti, litarhætti, ætterni eða þjóðernis- eða þjóðlegum uppruna sem hefur það markmið eða áhrif að koma í veg fyrir eða hamla að hægt sé að fá viðurkennd eða geta notið eða framfylgt á jafnræðisgrundvelli, mannréttindum og grundvallarfrelsi á sviði stjórnmála, efnahagsmála, félagsmála, menningarmála eða öðrum opinberum vettvangi.” Þessi samningur var settur fram eftir lok nýlendutímans en uppruni kynþáttahaturs er oftast rakinn til upphafs þess tíma. Vald hinna vestrænu ríkja yfir löndunum sem voru gerð að nýlendum varð til þess að framkalla einskonar yfirburðartilfinningu valdhafanna sem þannig réttlættu kúgun, arðrán og valdbeitingu gagnvart hinum innfæddu á öllum sviðum. Vísindum, m.a. líffræði og mannfræði var beitt til þess að meta fólk á vísindalegan hátt út frá líkamlegum og menningarlegum einkunnum og síðan búið til kerfi þar sem hvíti maðurinn tróndi á toppi pýramída, enda pýramýdinn unninn út frá gildismati evrópskra vísindamanna, og aðrir kynþættir skilgreindir sem óæðri þeim hvíta.  Tímabil nýlenduyfirráða , þjóðarmorð á gyðingum í heimstyrjöldinni síðari, aðskilnaðarstefnan í N-Ameríku og S-Afríku eru dæmi um kerfisbundna kynþáttaaðskilnaðarstefnu sem við skoðum í dag sem hræðileg dæmi um illsku mannsins. Þetta hefur verið kallað “stofnanabundið kynþáttahatur” þar sem ráðandi hópur mótar uppbyggingu samfélagsins, með lögum og reglum þannig að minnihlutahópurinn líður fyrir, býr við skert réttindi og verður fyrir kerfisbundinni mismunun. Staðalmyndirnar um kynþættina sem búnar voru til á meðvitaðan hátt á nýlendutímanum í ákveðnum pólitískum tilgangi eru við lýði enn þann dag í dag í vestrænum samfélögum og þó að ofantöld dæmi um kerfisbundna kynþáttaaðkilnaðarstefnu sem eru ekki tæmandi fyrir slíkt iúr mannkynssögunni séu í almennri umræðu ekki sett í samhengi við kynþáttafordóma og mismunun eins og hún birtist okkur í samtímanum þá eiga staðalmyndirnar sem eru undirstaða kynþáttafordóma sér rætur í þessum kerfum og hefur verið viðurkennt af alþjóðasamfélaginu að það eru bein tengsl á milli þessa og birtingarmynda kynþáttamisréttis í samtímanum. Dæmi um slíkt er það sem oftast er kallað  “Persónulegt kynþáttahatur” þar sem meðlimir hins ráðandi eþníska hóps í samfélaginu hafa í daglegu lífi frammi fordóma og niðrandi framkomu gagnvart einstaklingum einhvers ákveðins minnihlutahóps, sem er lagður í einelti eða hafður afskiptur vegna útlitslegra eða menningarlegra einkenna sinna. Fordómar sem einstaklingar innan samfélagsins hafa hafa oft þau áhrif að mismunun vegna eþnísks uppruna á sér stað. Til dæmis þegar einstaklingur eða hópur fólks er dæmdur eftir staðalmyndum en ekki sem einstaklingur þá er um að ræða fordóma. Einhver einstaklingur hefur skoðun á ákveðinni manneskju eða hópi án þess raunverulega að þekkja hann. Þessir fordómar eru særandi og þá sérstaklega þeir sem notaðir eru til að beita fólk órétti því þessir fordómar ræna fólk möguleikanum til að sýna hver það raunverulega er. Þetta getur til dæmis átt sér stað þegar einstaklingur sækir um vinnu og atvinnurekandinn dæmir hann eftir eþnískum uppruna hans og einhverri staðalmynd sem hann hefur um fólk af  þessum eþníska uppruna. Þannig eru fordómar og mismunun tvær hliðar á sama peningnum þegar sá sem hefur fordómana lætur þá hafa áhrif á hegðun sína og hefur vald til að taka ákvarðanir samkvæmt því. Þar sem fordómar stoppa yfirleitt ekki í höfðinu á fólki heldur hafa áhrif á hegðun þess eru fordómar rótin að einstaklingsbundnum tilfellum misréttis og orsaka það að einstaklingurinn sem fyrir fordómunum verður nýtur ekki jafnra tækifæra og réttinda í samfélaginu vegna eþnísks uppruna síns. Dæmi um svona einstaklingsbundna fordóma sem hafa áhrif á aðgengi og tækifæri fólks í samfélaginu eru stundum nefnd hversdagsrasismi og er í flestum tilfellum erfitt að sýna fram á þetta. Þó að það sé himin og haf á milli birtingamynda rasismans í þeim tilfellum sem voru talin hér áðan og rasisma eins og hann birtist okkur í dag má segja að það er ekki um að ræða eðlismun á þessum birtingarmyndum því hugsunin sem býr að baki er sú sama. Hugsunin um að sumar manneskjur séu meira virði en aðrar vegna eþnísks uppruna sína, hugsun sem byggir á því að það sé mögulegt að aðgreinina fólk í kynþætti og getur leitt af sér ýmist félagslega útilokun, tilviljanakennda mismunun eða hreinlega lögbundið misrétti. Og er það í raun háð því hversu víðtæka viðurkenningu hugmyndafræðin fær í samfélaginu hverjar afleiðingarnar eru sem leiðir okkur að áherslu alþjóðasamfélagsins á það að það sé ekki eingöngu nauðsynlegt að tryggja að kynþáttamisrétti eigi sér ekki stað heldur verði einnig að vinna gegn hugmyndafræðinni sem misréttið grundvallast á.  Við höfum nýlegt dæmi úr íslenku samfélagi um að lögunum hafi verið beitt vegna málflutnings sem byggir á hugmyndum um yfirburði eins kynþáttar og hvetur til kynþáttahaturs og misréttis. Ástæðan fyrir því að talið er mikilvægt að málflutningur sem einkennist af kynþáttahatri og hvetur til misréttis sé bannaður er vegna áhrifanna sem slíkur málflutningur hefur, tengslin á milli hugmyndafræðinnar og athafna sem leiða til misréttis og mannréttindabrota eru augljós bæði í sögulegum skilningi og í samtímanum. Slíkur málflutningur byggir á hugmyndafræði sem réttlætir það að takmarka réttindi fólks vegna uppruna þess og það er  einn mikilvægur þáttur í að vinna gegn misrétti að takmarka slíkan málflutning til þess að vernda þá sem málflutningurinn beinist gegn fyrir afleiðingum hans því hann hefur beinar afleiðingar á líf þeirra og þessi áhrif geta ýmist verið áreiti eða ofbeldisfullar árásir. – það er alþjóðlegt slagorð sem tengist þessu sem segir rasismi er ekki skoðun – rasismi er glæpur vegna þess að málflutningur sem einkennist af kynþáttafordómum felur í sér hvatningu til misréttis. Takmörkun málflutnings sem einkennist af kynþáttahatri og hvetur til misréttis samræmist tilgangi og anda alþjóðasamningsins um afnám alls kynþáttamisréttis, en í inngangi hans segir að ríki “sem eru sannfærð um að allar kenningar um yfirburði á grundvelli kynþáttar séu vísindalega rangar, siðferðislega fordæmanlegar, félagslega óréttlátar og hættulegar og að kynþáttamisrétti sé aldrei og hvergi réttlætanlegt, hvorki fræðilega né í framkvæmd.”   Sú hugmyndafræði sem ber hvað mest á í samtímanum til réttlætingar á fordómum og mismunun gagnvart eþnískum minnihlutahópum á vesturlöndum er svokallaður ný-rasismi. Talsmenn þessarar hugmyndar trúa á “náttúrulega mismunun” og staðhæfa að skoðun þeirra sé ekki byggð á kynþáttahatri þar sem hún byggi ekki á því að hægt sé að raða kynþáttunum í píramída eftir virði og þeir nota oftast ekki við hugtakið “kynþáttur”, heldur hugtök eins og “þjóðflokkur” og “eþnískur hópur” Þessi stefna viðurkennir að allir hópar mannkynsins séu í sjálfu sér jafnir að virðingu. Hins vegar sé menning þeirra mismunandi og ósamræmanleg og þess vegna verði ólíkir eþnískir hópar að búa aðskilið, þeir geti ekki búið í sama samfélagi. Þeir eru þeirrar skoðunar að þar sem fólksflutningar koma til og ólíkir menningarhópar búa saman séu átök óhjákvæmileg. Í málflutningi þeirra sem aðhyllast þessa hugmyndafræði eru vestur evrópskir innflyjendur samt alltaf undanskildir þessum takmörkunum og því ljóst af málflutning þessara hópa að þeir eru að hvetja til aðskilnaðar eftir litarhætti fyrst og fremst - þetta dulda kynþáttahatur er ef til vill ein hættulegasta mynd þess eins og það birtist okkur í dag þar sem málflutningur þeirra snýst á yfirborðinu fyrst og fremst um menningarmun.  Þessi hugmyndafræði svokallaðs ný-rasisma tengist mjög umræðu um innflytjendur á vesturlöndum og þar heyrist oft það viðhorf í opinberri umræðu að vestrænum samfélögum stafi ógn af innflytjendum að þeir skapi vandamál í samfélaginu, sérstaklega þeir sem eru af ólíkum uppruna. Að það verði að takmarka flutning þeirra sem eru frá ólíkum menningarsvæðum til evrópu vegna þess að þeir geti ekki aðlagast menningu vesturlanda. En hvað er átt við þegar talað er um að fólk af erlendum uppruna verði að aðlagast samfélaginu– er það að það aðhyllist trúarbrögð meirihlutans í ríkjum sem er stjórnarskrárvarið trúfrelsi ? Að það tali hið opinbera tungumál landsins lítalaust Að það taki upp einhver ákveðin hegðunar, fjölskyldu og neyslumynstur sem eru það fjölbreytt að ekki væri hægt að greina eitthvað eitt úr þeim sem einkennir þá sem tilheyra hinum eþníska meirihluta. Í þessari umræðu hefur verið ríkjandi krafan um nauðsyn þess að innflytjendur aðlagist samfélaginu án þess að skilgreina nánar hvað við er átt með aðlögun. Það eina sem er með réttu hægt að fara fram á er að allir íbúar landsins lúti lögum þess, að þeir njóti allir sömu réttinda og beri sömu skyldur. Það samræmist hugmyndinni um fjölmenningarlegt samfélag – þar sem það eru virk samskipti á milli þeirra ólíku eþnísku hópa sem búa í samfélaginu og menning allra hópanna nýtur sömu virðingar. En hugmyndin um fjölmenningarlegt samfélag gengur út á viðhald upprunalegrar menningar allra hópa, jafnt meirihluta sem minnihlutahópa en margir fræðimenn sem sem hafa skrifað um málefni tengd þessu eru þeirrar skoðunar að sé mismunandi menningarstraumum leyft að hafa áhrif hverjum á annan þ.e. mætast, muni hver um sig þróa eða rækta sín sérstöku menningareinkenni þeim mun sterkar. Þannig að það sé á misskilningi byggt að þar sem margir ólikir menningarhópar búa saman glati allir sérkennum sínum.  Af rannsókn sem gerð var hér á landi í fyrra á viðhorfum til innflytjenda var dregin sú niðurstaða að Íslendingar væru nokkuð sáttir við að fólk af erlendum uppruna settist að í landinu svo framarlega sem það skæri sig ekki úr í útliti og hegðun – það er það væri ekki sýnilegir útlendingar. Þetta samræmist nokkuð því sem birtist í fréttum af umræðunni um málefni innflytjenda á Norðurlöndunum. En þegar talað er um að vandamál fylgi því að innflytjendur frá ólíkum menningarsvæðum setjist að á vesturlöndum, og vandamálin séu til komin vegna þess að þeir séu svo ólíkir vesturlandabúum að þeir geti ekki aðlagast samfélaginu þá er bara verið að horfa á eina hlið málsins og gleymt að geta þess að það geta verið fyrir hendi í samfélaginu okkar ýmsir félagslegir og stofnanabundnir þættir sem hafa þá virkni að þeir útiloka innflytjendurnar með einhverjum hætti frá þátttöku í samfélaginu eða veita þeim ekki jafnt aðgengi að því. Eitt dæmi um þetta er að einstaklingur fái ekki þá félagslegu viðurkenningu á að telja sig Íslending af því hann eða hún hefur annars konar útlit en það sem meirihlutanum þykir dæmigert íslenskt útlit. Þetta er ekki óalgengt hvað viðkemur einstaklingum sem hafa verð ættleiddir erlendis frá og eru af öðrum eþnískum uppruna en meirihluti Íslendinga eða einstaklingar hverra foreldrar er af ólíkum uppruna en þeir eru sjálfir fæddir og uppaldir á Íslandi. Fyrir einstakling sem þekkir ekkert annað heimaland en Ísland er þessi höfnun á félagslegri viðurkenningu sem Íslendingur af því útlit þeirra og eþnískur uppruni samræmist ekki hugmyndum meirihlutans um hverjir tilheyra þjóð þeirra örugglega jafn áhrifamikill þáttur og menningarbundnar hefðir og aðrir þættir sem yfirleitt eru sagðar orsakir þess að ólíkir eþnískir hópar geti ekki búið í sama samfélagi, það sama á við um svokallaða aðra og þriðju kynslóð innflytjenda á Norðurlöndunum og í Vestur-evrópu.  Það er orðin staðreynd á vesturlöndum að samfélögin eru fjölmenningarleg og spurningin er því ekki hvort þessi þróun eigi að eiga sér stað heldur hvernig er hægt er að láta þessi samfélög virka.  Umræðan er rétt að hefjast á Íslandi þar sem sú þróun sem er að eiga sér stað hérna núna í átt til fjölmenningarlegs samfélags átti sér stað mun fyrr í nágrannalöndum okkar. Það sem mér finnst einkenna umræðu um þessi mál annars staðar í Evrópu er að hún er mjög einhliða og það er talað um innflytjendur sem orsakir ýmissa félagslegra vandamála fyrir utan að því er oft haldið fram að vera þeirra í landinu sé vandamál í sjálfu sér. Slík samfélagsskoðun fríjar meirihlutann í samfélaginu allri ábyrgð á þróun hins fjölmenningarlega samfélags og auk þess sem gleymt er að geta þess að ríki vestur evrópu hafa sóst eftir að fá innflytjendur til sín.   Skilgreining þjóða á sjálfum sér eins og hún birtist okkur í flestum ríkjum vestur evrópu, að þeim tilheyri bara einn eþnískur hópur er að hluta til komin til út af fordómum. Fordómum sem koma ekki eingöngu til af þeirri trú að þjóðin geti ekki verið samsett af ólíkum eþnískum hópum heldur einnig í skjóli trúarinnar á hreinleika eigin eþníska hóps sem hafi einkenni sem eru ekki einungis öðru vísi heldur sérstök og trú á menningarleg sérstöðu hópsins. Þjóðernisvitund Íslendinga hefur löngum verið talin einkennast að einhverju leiti af tilfinningu um ákveðna sérstöðu og hreinleika sem væri tilkominn vegna landfræðilegrar einangrunar. Með tilliti til fjölbreytileika menningarlegs og eþnísks uppruna  þess fólks sem byggir landsvæðið Ísland í samtímanum þá er þessi hugsun en ekki fjölbreytileikinn sem getur orðið að samfélagslegu vandamáli  Það er á okkar valdi að skilgreina okkur sem þjóð í samræmi við breyttan raunveruleika á Íslandi. Ríkisborgarar landsins eru af ólíkum eþnískum uppruna, með fjölbreyttan húðlit, aðhyllast margvísleg trúarbrögð og hafa fjölmörg móðurmál. Til þess að standa undir því að vera fjölmenningarlegt samfélag þar sem mannréttindavernd til handa öllum einstaklingum er ein af stoðum samfélagsins verðum við að hafna fordómum jafnt og mismunun byggðri á litarhætti, uppruna, trúarbrögðum og öllum öðrum þáttum. Ekki eingöngu með þeirri lagalegu vernd sem er þegar fyrir hendi heldur einnig með framfylgni við löggjöfina og með því að tryggja að allar einingar samfélagsins virki í samræmi við þá hugsun, það er leiðin til að reyna að tryggja félagslegt réttlæti.       

 


Festival de cine

Las peliculas presentadas en los festivales de Reykjavík, para mi gusto, algunas entran dentro de la clasificación de películas de arte y otras definitivamente se pierden en el montón de basura publicitaria.

La película Mezcal se encuentra entre estas dos definiciones, que es lo peor, "ser o no ser" pero ésta no pudo "ser". El director no pudo mantener el enfoque en el tema, lo que dio como resultado que el público se perdió (o tal vez solo yo), el tiempo es circular pero con pasajes lineales, es decir no cumplió tampoco el cometido. Lo peor de todo es que fue una mezcla de Pedro Páramo y cine postmodernista, ¿cómo puedo suceder? pues Alejandro Jorodowski lo logro, lo siento!!. 


Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband